Antydepresanty nie przynoszą korzyści w leczeniu bólu pleców

W przeglądzie przygotowanym przez Uniwersytet Nowej Południowej Walii w Sydney (UNSW Sydney) uwzględniono 17 badań opublikowanych do maja 2020 roku, w których zgromadzono dane pochodzące od 2500 pacjentów.

Ocenie poddano ponad 10 preparatów, wśród których wyróżniono pięć głównych grup: selektywne inhibitory zwrotnego wychwytu serotoniny, inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny i noradrenaliny, trójcykliczne leki przeciwdepresyjne, tetracykliczne leki przeciwdepresyjne i atypowe.

W większości z analizowanych badań poszczególne środki porównywano z placebo pod kątem skuteczności w łagodzeniu objawów związanych z bólami odcinka lędźwiowego kręgosłupa. W przypadku bólu działanie większości leków nie różniło się od działania placebo. Jedynymi wyjątkami spośród przebadanych leków były paroksetyna i milnacipran.

Zdecydowanie mniejsza liczba uwzględnionych badań sprawdzała skuteczność leków w łagodzeniu objawów depresyjnych w omawianej grupie pacjentów. Autorzy przeglądu stwierdzili jednak znikomy wpływ przebadanych leków w przypadku objawów depresyjnych towarzyszących bólom dolnego odcinka kręgosłupa. Większość leków była dobrze tolerowana.

W dalszej części przeglądu badacze skupili się na duloksetynie, która jest antydepresantem szeroko stosowanym w przypadku bólów kręgosłupa. Naukowcy stwierdzili, że ma ona niewielki wpływ na ból i funkcjonowanie osób z bólami dolnych partii pleców. Przeprowadzone badania powinny – zdaniem badaczy – doprowadzić do rewizji wytycznych i zaleceń, w których antydepresanty są traktowane jak środki wspomagające leczenie bólu pleców. Wśród nich znajdują się także wytyczne ze Stanów Zjednoczonych.

Bóle pleców dotyczą milionów ludzi na całym świecie i są odpowiedzialne za największą liczbę lat życia z niepełnosprawnością. Najczęstszą formą leczenia jest farmakoterapia, a środki przeciwdepresyjne stanowią jedną z większych grup leków przepisywanych pacjentom z bólami pleców. W świetle przedstawionego badania postępowanie takie wydaje się nie mieć uzasadnienia.

Chociaż wyciągnięcie ostatecznych wniosków wymaga szeroko zakrojonych badań spełniających wysokie standardy metodologiczne, można przypuszczać, że omawiane środki farmakologiczne powinny być z dużą ostrożnością zalecane w grupie pacjentów z bólami pleców. W przeciwieństwie do tego odpowiednio prowadzona fizjoterapia może skutecznie poprawiać funkcję, redukować ból i podwyższać jakość życia pacjentów z przewlekłymi bólami kręgosłupa.