Przypadek atypowego bólu stawu kolanowego u 16-letniej triathlonistki — wprowadzenie i kontekst
Pacjentka, była szwajcarska triatlonistka, członkini narodowej kadry młodzieżowej, zwróciła się do autora niniejszego opracowania i fizjoterapeuty podczas udziału w lokalnych zawodach triatlonowych. Zgłosiła, iż od 6 miesięcy cierpi na jednostronny ból przednio- -bocznej części stawu kolanowego i niedawno wznowiła progresywny program treningowy pod okiem trenera swojego klubu, po 3 miesiącach całkowitego odpoczynku od treningów triatlonowych. Zgłaszane objawy miały charakter stały. Wcześniej otrzymywała iniekcje kortykosteroidów i była poddawana fizjoterapii z powodu jednoczesnego zapalenia ścięgien barku i zapalenia kaletki, jedynie próbnie zastosowano taping rzepki i zalecono odpoczynek kolana. Przed kontuzją trenowała po 2 godziny dwa razy dziennie, pięć do siedmiu razy w tygodniu, i dodatkowo brała udział w zajęciach z lekkiej atletyki i siatkówki w szkole. Pełny harmonogram przebiegu kontuzji znajduje się w załączniku nr 1, jednak rehabilitacja barku nie będzie dalej omawiana.
W przypadku wystąpienia atypowych objawów klinicznych diagnostyka różnicowa często ma charakter iteratywny, kiedy to odpowiedź na zastosowane leczenie służy zarówno celom diagnostycznym, jak i terapeutycznym1. Diagnoza różnicowa u pacjentki obejmowała zespół bólu rzepkowo-udowego (PFPS – patellofemoral pain syndrome), zespół pasma biodrowo-piszczelowego (ITBS – iliotibial band syndrome) i tarczowatą łąkotkę boczną (DLM – discoid lateral meniscus).
PFPS stanowi prawdopodobnie najbardziej powszechną podgrupę diagnoz stawianych w odniesieniu do bólu przeciążonego stawu kolanowego u sportowców trenujących triatlon3-5. Etiologia ma charakter zmienny i wieloczynnikowy, z dużym naciskiem na przeciążenie fizjologiczne występujące z lub bez przemieszczenia6-7. ITBS także jest prawdopodobnie znaczącym czynnikiem przyczyniającym się do przeciążenia stawu kolanowego u triatlonistów, o etiologii podobnej do PFPS2,5,8-9. Ustalona patogeneza ITBS została ostatnio zmieniona z tarcia kaletki na kompresję poduszki tłuszczowej10-12. Ryc. 1 i 2 pozwalają na lepsze zrozumienie atypowych objawów.
Co więcej, anatomiczne połączenia pomiędzy pasmem