Terapia osteopatyczna w zaburzeniach rozwoju stawów biodrowych u niemowląt

Zaburzenie rozwoju stawów biodrowych (zaburzenie kostnienia panewki biodrowej) jest na ogół wykrywane u niemowlęcia podczas rutynowych badań przesiewowych.

W przypadku dzieci dotkniętych tą chorobą często stawia się pytanie: czy dojrzewanie stawu biodrowego można wspomóc, wykorzystując w tym celu metody dostępne w osteopatii?

Doświadczenie kliniczne, a także badanie przeprowadzone przez Lasovetską napawa optymizmem i zachęca do podejmowania takich prób. Leczenie zaburzeń rozwoju stawu biodrowego typu II bez zwichnięcia głowy kości udowej obejmuje szerokie pieluszkowanie, terapię w szynie odwiedzeniowej lub za pomocą szelek Pavlika.

Jednocześnie można podejmować pracę osteopatyczną, aby sprzyjać lokalnym procesom dojrzewania i torować je we właściwym kierunku.

Istnieje także możliwość wspomagania funkcji obszarów sąsiadujących, których odpowiednie dojrzewanie może być utrudnione przez noszenie szelek lub innego rodzaju zaopatrzenia mającego na celu korekcję stawu biodrowego.

Zaburzenia typu III i IV, w przypadku których dochodzi do decentracji stawu biodrowego, zwykle leczy się operacyjnie lub stacjonarnie, w szpitalu, z wykorzystaniem opatrunków gipsowych, a następnie bandażowania w odwiedzeniu. Terapia musi być prowadzona przez dłuższy czas.

Fizjologia dojrzewania stawu biodrowego

Struktury kostne stawu biodrowego - budowa i rozwój

Staw biodrowy składa się z kości miednicznej (os coxae), zbudowanej z trzech części kostnych, kości łonowej (os pubis), kości biodrowej (os ilium) i kulszowej (os ischii) (ryc. 1) oraz kości udowej (os femoris). Ostateczne skostnienie i zamknięcie stref wzrostu w panewce stawu biodrowego kończy się dopiero w wieku 14–16 lat.

Do 12. tygodnia życia wewnątrzmacicznego kość udowa, podobnie jak prawie wszystkie duże kości długie, tworzy pierwotne jądro kostnienia w obszarze trzonu. Spośród wtórnych jąder kostnienia, występujących w kości udowej w momencie narodzin już u prawie wszystkich dzieci, można zidentyfikować nasadę dalszą kości udowej.

U noworodka bliższy koniec kości udowej składa się z chrząstki, w której ośrodek kostnienia pojawia się dopiero 5–6 (rzadziej 2–8) miesięcy po urodzeniu (ryc. 2a). Ośrodek kostnienia krętarza większego (trochanter major) pojawia się między 3. a 5. rokiem życia (ryc. 2b), a krętarza mniejszego (trochanter minor) – w wieku 10–13 lat.

Wzrost panewki rozpoczyna się nie tylko od strefy wzrostu w kształcie litery Y, w której spotykają się kość biodrowa, kulszowa i łonowa, ale także od początkowo chrzęstnego sklepienia (stropu) i wykuszu stawu. Kąt nachylenia panewki zmniejsza się w pierwszych 3 latach życia z 30° do 20°, kąt środkowo-krawędziowy Wiberga (CE) zwiększa się w pierwszych 3 latach życia z 10° do 20°.

Pokrycie głowy kości udowej (strop stawu) uzupełnione zostaje obrąbkiem stawowym (labrum glenoidale), który stopniowo obudowuje półkulistą panewkę, wypełniając ją do kształtu przypominającego dwie trzecie kuli.