Choroby nowotworowe i zmiany guzopodobne jako przyczyny bólu kości u dzieci - część 2

Ostra białaczka

Ostra białaczka jest najczęstszą chorobą nowotworową u dzieci. Ostra białaczka limfoblastyczna zwykle dotyka dzieci w wieku od 1 do 5 lat. Ból kości, zwłaszcza kończyn dolnych, jest częstym objawem wystąpienia białaczki (patrz: studium przypadku). Zmiany radiologiczne można wykryć u ponad 50% dzieci z białaczką (np. przynasadowe prążki, odczyny okostnowe, ogniska osteolizy)¹.

W naszej praktyce w ciągu 15 lat wśród pacjentów zgłaszanych do poradni reumatologicznej stwierdzono 29 przypadków nowotworów złośliwych, z czego prawie 50% stanowiły białaczki. Typowymi klinicznymi „objawami alarmowymi” były²:

• bóle odległe od stawu,
• bóle pleców jako główny powód wizyty,
• tkliwe struktury kostne podczas oceny palpacyjnej.

Ponadto w toku dalszego badania, szczególnie w diagnostyce laboratoryjnej, stwierdzano dowody procesu nowotworowego. Normalna liczba leukocytów nie jest czynnikiem wykluczającym białaczkę, natomiast normalny wynik wskaźnika opadania erytrocytów (odczynu Biernackiego) w dużej mierze ma takie znaczenie. Uwaga: ból kości może być pierwszym objawem białaczki! Zgodnie z protokołami niemieckiego Towarzystwa Onkologii i Hematologii Dziecięcej (GPOH) białaczki leczy się za pomocą polichemioterapii (chemioterapii złożonej), a w razie potrzeby wdrażana jest radioterapia. Obecnie wskaźnik 5-letniego przeżycia wynosi od 80 do ponad 90%, w zależności od czynników prognostycznych.