Kompleksowy program rehabilitacji w leczeniu łokcia tenisisty

Profilaktyka i cel 

Zapalenie nadkłykcia bocznego kości ramiennej (lateral elbow tendinopathy, LET) to jedno z najczęściej występujących uszkodzeń mięśniowo-szkieletowych, dotyczących tkanek łokcia, które mogą skutkować znaczącym ograniczeniem funkcji i zmniejszeniem aktywności¹. Zapalenie nadkłykcia bocznego kości ramiennej (LET) lub łokieć tenisisty definiuje się jako występowanie patologicznych zmian w samym nadkłykciu bocznym kości ramiennej, lub w jego okolicy, które powodują ból, tkliwość i prowadzą do ograniczenia ruchomości². Mechanizm powstawania tych uszkodzeń jest złożony, jednak najczęściej są one wynikiem przeciążenia mięśni prostowników nadgarstka.

Z praktyki klinicznej wiadomo, że LET może pojawić się nagle pod postacią zapalenia ścięgna, częściej jednak przybiera formę chroniczną, w której przebiegu dochodzi do zmian degeneracyjnych w ścięgnach, dezorganizacji włókien kolagenowych, powstawania tkanki bliznowatej i hiperwaskularyzacji (czyli nadmiernego rozrostu naczyń krwionośnych – przyp. tłum.)³. Czynniki ryzyka sprzyjające zapaleniu ścięgien są zarówno miejscowe, natury biomechanicznej, związane z przeciążeniem, jak i ogólne. Do czynników ogólnych należą m.in. hipercholesterolemia, cukrzyca, zaburzenia hormonalne, wiek i choroby genetyczne^4,5. Generalnie ogólne czynniki ryzyka zmniejszają zdolność wysiłkową ścięgien do wykonywania codziennych czynności i mogą zapoczątkować kaskadę powstawania patologicznych zmian⁴.

Jakkolwiek interwencje za pomocą rehabilitacji mogą być nieco niejasne, stosuje się je zazwyczaj jako leczenie pierwszego rzutu, zanim sięgniemy po leki, iniekcje kortyzonu czy skierujemy pacjenta na operację^6,7.

Gdy przyjrzymy się krytycznie literaturze fachowej, dostrzeżemy, iż przykłady postępowania rehabilitacyjnego dostarczają dowodów na to, że wiele metod ćwiczeń i terapii manualnej daje natychmiastową lub krótkotrwałą ulgę w bólu i poprawia sprawność⁸. Nadal jednak nie opisano precyzyjnie, jakie praktyki terapeutyczne, o skuteczności popartej dowodami naukowymi, powinny składać się na wieloetapowy program leczenia LET⁹, zwłaszcza w odniesieniu do