Sport w wysokich temperaturach – doświadczenia i podstawy fizjologiczne

Uwagi wstępne

Optymalne zarządzanie temperaturą w sporcie wymaga zrozumienia, na czym polegają właściwości fizyczne stresu termicznego, fizjologia wytwarzania i uwalniania ciepła przez człowieka oraz patofizjologia chorób związanych z ciepłem, o czym mowa poniżej.

Podstawy fizyczne

Wskaźniki klimatyczne stosowane w kontekście obciążenia termicznego

Z fizycznego punktu widzenia klimat tworzą cztery parametry klimatyczne: temperatura powietrza, wilgotność powietrza, prędkość powietrza oraz promieniowanie cieplne. Ze względu na różne właściwości parametry te wpływają egzogenicznie na to, jak człowiek odczuwa klimat.

Istnieją różne wskaźniki klimatyczne, opisane jako indeksy. Najbardziej powszechny jest indeks WBGT (Wet Bulb Globe Temperature), który po raz pierwszy został użyty przez wojsko amerykańskie w 1957 roku^35. Na podstawie tego wskaźnika często wyprowadzany jest indeks ciepła („temperatura odczuwalna”²¹). Prostszym wskaźnikiem, choć mało przydatnym w sporcie, jest Humidex (wskaźnik wilgotności), który uwzględnia jedynie wilgotność powietrza, nie biorąc pod uwagę wiatru. Zalecenia dotyczące wdrażania środków ochrony przed upałem w sporcie międzynarodowym¹⁷ oraz w medycynie pracy¹⁴ opierają się na wskaźniku WBGT lub indeksie ciepła. Prognozy dla poszczególnych lokalizacji dostarczane są przez służby meteorologiczne. Jednakże, wg najnowszych doniesień, w szczególności WBGT może niedoszacowywać stresu cieplnego podczas zawodów.