Zespół odpychania u pacjentów po udarze mózgu - objawy, leczenie

Czym jest zespół odpychania?

Po udarze niektórzy pacjenci z niedowładem połowiczym wykazują bardzo specyficzne zaburzenia kontroli postawy i równowagi: w pozycji siedzącej lub stojącej używają kończyny górnej i dolnej strony pośrednio zajętej, aby aktywnie odpychać się w kierunku niedowładnej połowy ciała.

Zwykle oznacza to, że jeśli nie byliby odpowiednio podpierani i stabilizowani przez osobę pomagającą, traciliby równowagę i upadali na stronę przeciwną względem uszkodzenia.

Nieproporcjonalny wysiłek mięśniowy lub wydatek energetyczny, ponoszony przez pacjentów podczas biernego korygowania postawy, może doprowadzać do szybkiego zmęczenia.

Davies określił opisane objawy mianem "zespołu odpychania" (Pusher Syndrom); obecnie stosowane są również terminy "objaw odpychania", "odpychanie przeciwstawne" ("przeciwstronne") lub "lateropulsja"¹. (Pojęcia te są tłumaczeniem terminów anglojęzycznych i żadne z nich, z wyjątkiem "zespołu odpychania", nie przyjęły się powszechnie w polskiej nomenklaturze – przyp. red.).

Jak można zdiagnozować zespół odpychania?

Dzięki procedurom testowym, takim jak Skala objawów klinicznych w zespole odpychania ("Scale of Contraversive Pushing", SCP)² lub Skala lateropulsji Burke’a ("Burke Lateropulsion Scale", BLS)³, objawy towarzyszące zespołowi odpychania można dokumentować w wystandaryzowany sposób.

Według Skali objawów klinicznych w zespole odpychania, zespół odpychania diagnozuje się, gdy pacjent przyjmuje spontanicznie postawę ciała z pochyleniem bocznym w stronę przeciwną względem bezpośrednio zajętej, używając w tym celu kończyny górnej i dolnej pośrednio zajętej części.

Pacjent wykonuje odwodzenie i wyprost, generując siłę, i stawia opór skierowany w wymienionych kierunkach podczas próby biernej korekty postawy.