Postępowanie przedoperacyjne i pooperacyjne w przypadku endoprotezy stawu kolanowego

Najczęstszym wskazaniem do operacji wymiany stawu kolanowego jest pierwotna choroba zwyrodnieniowa stawu kolanowego, która występuje dwukrotnie częściej niż wtórna choroba zwyrodnieniowa tego stawu.

Pomimo dalszego rozwoju implantów i doskonalenia technik chirurgicznych w endoprotezoplastyce stawu kolanowego, satysfakcja pacjentów nie wzrosła w znaczącym stopniu w ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat.

Z aktualnych danych wynika, że około 20% pacjentów po operacji wstawienia endoprotezy tego stawu nie jest zadowolonych z efektu^1,2. Oznacza to, że endoprotezoplastyka stawu kolanowego ma nadal potencjał optymalizacji w zakresie opieki przedoperacyjnej, stosowanych materiałów zabiegowych, techniki chirurgicznej oraz leczenia pozabiegowego.

Należy jednak zwrócić uwagę, że liczba powikłań zmniejszyła się w ciągu ostatnich kilku dekad. Oprócz szeroko zakrojonej standaryzacji operacji przyczyniły się do tego działania okołooperacyjne, takie jak przedoperacyjna profilaktyka antybiotykowa czy stosowanie kwasu traneksamowego³.

Do innych zmian, które zwiększają komfort pacjenta, a nie wpływają na częstość powikłań, należą:

• operowanie bez opaski uciskowej,
• rezygnacja z drenażu,
• analgezja śródstawowa za pomocą systemu pomp, 
• lokalna anestezja infiltracyjna (LIA)^4,5,6.

Także nawigacja może być pomocnym wsparciem podczas implantacji protezy. Literatura przedmiotu wskazuje na niewątpliwie większą dokładność implantacji protezy w przypadku wykorzystania nawigacji^7,8.

Jeśli zaś chodzi o funkcjonalność i żywotność endoprotezy – dane badawcze nie są jednorodne, co oznacza jedynie ograniczone możliwości optymalizacji za pomocą systemu nawigacji komputerowej. Może to być powód, dla którego wspomniana nawigacja traci w Niemczech na znaczeniu, mimo osiągania dzięki niej wyższej precyzji implantacji.

Dzięki stosowaniu nowych procesów produkcyjnych, coraz bardziej dostępne są endoprotezy zindywidualizowane, które zaczynają stawać się standardem dla dużej grupy pacjentów. Umożliwiają one dokładną rekonstrukcję stawu, zgodną z indywidualną charakterystyką anatomiczną pacjenta. Należy jednak pamiętać, że do osiągnięcia tego celu konieczne jest wykonanie przedoperacyjnego obrazowania trójwymiarowego za pomocą rezonansu magnetycznego (MRI).

Dostępne obecnie badania naukowe wykazują większą dokładność dopasowania tego typu implantów. Nie dysponujemy jednak wynikami średnio- lub długoterminowymi, które pozwoliłyby na ostateczną ocenę tego rozwiązania, a niezbyt długie doświadczenie kliniczne, na którym opierają się operatorzy, może być niewystarczające.