Infekcja COVID-19 może powodować zanikanie istoty szarej

Do tej pory znane były dolegliwości związane z infekcją, często opisywane przez pacjentów jako mgła mózgowa (brain fog), problemy z koncentracją, zaburzenia węchowe itd. Dysponowaliśmy również badaniami post mortem mózgów ofiar pandemii koronawirusa. W tym przypadku mieliśmy jednak do czynienia z najbardziej dramatycznym przebiegiem choroby oraz brakowało materiału porównawczego, który wskazywałby, jak wyglądał mózg oraz jego funkcje przed zachorowaniem. Możliwe było jedynie odnoszenie wyników do określonej grupy populacyjnej w celu ustalenia ogólnych wniosków.

Centrum naukowe UK Biobank prowadzi szeroko zakrojone projekty mające na celu m.in. zbieranie danych medycznych. Jeszcze przed pandemią koronawirusa centrum przeprowadzało badania obrazowe i funkcjonalne mózgu. Do chwili opublikowania wyników naukowcom udało się zaprosić na powtórne badanie 394 osoby, które przeszły infekcję wirusem SARS-CoV-2. Wykonano u nich m.in. badania rezonansem magnetycznym T1, pozwalające na ocenę objętości i grubości istoty szarej, oraz metodą FLAIR, która wykrywa stany zapalne i uszkodzenia tkanek.

Na podstawie wykonanych analiz porównawczych wyników przed zachorowaniem i po zachorowaniu stwierdzono kilka głównych obszarów o zmniejszonej objętości i masie istoty szarej. Istotne zmiany dotyczyły lewej bocznej kory oczodołowo-czołowej oraz górnej części wyspy po lewej stronie. Zmiany obejmowały głównie obszary związane z węchem oraz ze smakiem.

Większe różnice występowały u osób poddanych hospitalizacji, które ciężej przechodziły chorobę oraz poddawane były różnym procedurom medycznym – u nich zmiany dotyczyły także obszarów istoty szarej lewej i prawej półkuli, zaangażowanych w procesy pamięciowe. Przytoczone badanie pokazuje niekorzystne długotrwałe skutki neurologiczne zachorowania na COVID-19 nawet u osób, które przeszły infekcję w sposób łagodny. Trudno obecnie ocenić, jak pocovidowe zmiany w mózgu będą wpływały na podatność na choroby neurologiczne w przyszłości, jest jednak prawdopodobne, że infekcja ta może nie być obojętna także w długiej perspektywie czasowej.